فعالیت‌های آموزشی میسیونرهای آمریکایی در ایران/همدان

میسیونر آمریکایی به‌نام "مونت گمری" در سال 1915 در گزارش فعالیت خود اذعان می‌کند، از 255 عضو کلیسای [ا]ستفان مقدس، 113 نفر از شاگردان مدرسه دخترانه آمریکایی "فیت هوبارد" بوده‌اند.

بررسی‌های تاریخی و شواهد نشان داده که از قرن هجدهم به بعد ‏وجود مبشرین و میسیونرهای مذهبی به‌خصوص در کشورهای آسیایی و آفریقایی آشکارا ‏به منظور انجام مقاصد تبشیری و اهداف سیاسی و اطلاعاتی بوده است...

کشور ایران نیز از دیرباز مورد توجه مراکز تبشیری قرار داشته است و میسیونرهای آمریکایی به‌صورت ویژه با پوشش‌های آموزشی و پزشکی، نقش پررنگی در جذب افراد به مسیحیت داشته‌اند که در این یادداشت به حضور آن‌ها در همدان پرداخته می‌شود.

یک مبلغ پرسبیترین به‌نام "ج.و.هاوکس" مؤسس مدارس آمریکایی در شهر همدان بود. پس از ورود او به این شهر، به تدریج همسرش، خانم "آنی مونتگمری"، دکتر و خانم "ای.و.الکساندر" نیز به هاوکس پیوستند.

این آموزشگاه نخستین مدرسه‌ای لقب گرفت که خارج از جامعه نستوریان در ایران گشایش یافته و مأموریت اولیه میسیونرها، جذب یهودیان به مسیحیت بود؛ چنان‌که در سال 1789 هفت نفر از یهودیان توسط "باست" -که از تهران به همدان رفته بود-، تعمید یافتند.